Nowe fronty walki z dezinformacją – obrona rozprawy doktorskiej Damiana Frąszczaka
4 czerwca 2024 roku w sali nr 252A, w budynku głównym Wojskowej Akademii Technicznej, odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej jednego z absolwentów Szkoły Doktorskiej WAT – mjr. mgr. inż. Damiana Frąszczaka. Tematem obrony było: „Wykrywanie źródeł fałszywych wiadomości w sieciach społecznościowych”.
Skąd wziął się pomysł na badania?
Pod koniec maja w serwisie Polskiej Agencji Prasowej pojawiła się fałszywa depesza o częściowej mobilizacji. Fakt ten pokazał naszemu społeczeństwo, że wojna informacyjna to nie tylko element akademickiej dyskusji, a realne zagrożenie. W wojnie tej fake newsy to oręż przeciwnika, wycelowany w całe społeczeństwo, dlatego należy jak najszybciej je zidentyfikować i zneutralizować. Nasz doktorant Damian Frąszczak od lat zajmuje się z tą problematyką. Narzędzie, które opracował wychodząc naprzeciw wyzwaniom naszych czasów, skutecznie pomaga w walce z dezinformacją.
W dobie powszechnego dostępu do mediów społecznościowych, formowanie opinii publicznej stało się niezwykle skomplikowanym procesem. Manipulacje, dezinformacja, a nawet propagowanie fałszywych informacji stały się codziennością w sieci. Historia zna przypadki, gdy skutecznie przeprowadzone kampanie dezinformacyjne wpłynęły na rzeczywistość. Na pewno wszyscy pamiętają panikę związaną z rzekomym brakiem paliw na stacjach benzynowych? Efektywne rozprzestrzenianie fałszywych informacji skutkowało faktycznym brakiem paliw i ogromnymi kolejkami.
Co wnosi ta praca do naszej wiedzy?
Damian Frąszczak przeprowadził szczegółową analizę dostępnych rozwiązań problemu identyfikacji źródeł dezinformacji w sieciach społecznościowych. W efekcie jego badań zidentyfikowano zarówno mocne, jak i słabe strony istniejących metod. Co więcej, opracowano innowacyjne narzędzie analitycznosymulacyjne RPaSDT, stanowiące bazę dla przyszłych badań w tej dziedzinie. Zdefiniowano problem identyfikacji ognisk propagacji jako kluczowy aspekt problemu identyfikacji źródeł fałszywych wiadomości, a także przeprowadzono pierwsze tak szczegółowe badania technik podziału sieci w kontekście identyfikacji źródeł. Na podstawie przeprowadzonych analiz zaproponowaną nową metodę detekcji ognisk - BLOCD, skuteczniejszą zarówno w lokalizacji ognisk propagacji, jak i detekcji źródeł. W kontekście zadania rekonstrukcji grafów propagacji, zaproponowana została technika SHNI, wykorzystująca analizę strukturalną sieci społecznościowych. Pomimo niskiej złożoności obliczeniowej, metoda ta uzyskała satysfakcjonujące wyniki. Ponadto, zidentyfikowano błąd w dotychczasowych założeniach o jednoźródłowej naturze ognisk propagacji. Damian Frąszczak zaproponował nowe podejście polegające na selekcji wielu źródeł w ramach jednego ogniska, co zwiększyło efektywność identyfikacji. Wartością dodaną tej rozprawy jest również potwierdzenie, że techniki zespołowe są bardziej skuteczne w identyfikacji źródeł dezinformacji niż pojedyncze metody. Zastosowanie opracowanych technik w rzeczywistym przypadku dezinformacyjnej kampanii dotyczącej rzekomego zachorowania Papieża Franciszka na Covid-19 potwierdziło ich efektywność.
Czy to koniec walki z dezinformacją?
Z pewnością nie. Jednak Praca Damiana Frąszczaka to istotny krok na drodze do zrozumienia i zwalczania mechanizmów rozprzestrzeniania dezinformacji w sieciach społecznościowych. Dzięki jego badaniom, mamy nowe narzędzia i metody, które mogą pomóc nam w tej walce.
Rozprawa była oceniana przez zespół wybitnych recenzentów: dr. hab. inż. Witolda Hołubowicza, prof. PBŚ, dr. hab. inż. Jarosława Jankowskiego, prof. ZUT, oraz dr. hab. inż. Radosława Michalskiego, prof. PWr. Wszyscy zgodnie podkreślali wartość naukową pracy Damiana Frąszczaka, jej nowatorstwo oraz praktyczne zastosowanie wyników badań. Recenzenci zwrócili uwagę na solidność metodologiczną oraz szerokość i głębokość analiz przeprowadzonych przez doktoranta.
To niewątpliwie powód do radości, gdy #MłodziNaukoWCY odnoszą sukcesy, wkładając swoje umiejętności w rozwiązanie nawet najtrudniejszych problemów z obszarów cyber/ krypto/ IT/ Wojny Informacyjnej. Dlatego z ogromną przyjemnością gratulujemy mjr. dr. inż. Damianowi Frąszczakowi obrony tytułu doktora oraz życzymy dalszych innowacyjnych osiągnięć, nie tylko w dziedzinie dezinformacji, ale również w innych obszarach jego zainteresowań. Jego praca to inspiracja dla całej społeczności akademickiej!
Fot.: Dział Promocji i Komunikacji WAT